Mevrouw Huygens. Een bijzondere vrouw in de zeventiende eeuw
In 2010 was er een tentoonstelling in het Huygensmuseum Hofwijk en het Stadsmuseum Leidschendam-Voorburg, over Vrouwen rondom Huygens. In die tijd was ik op zoek naar een onderwerp voor een nieuw boek, en dit bleek een zeer inspirerend museumbezoek. Nadat ik over andere vrouwen rondom Huygens had nagedacht, viel mijn keuze toch op zijn echtgenote. Ik probeerde mij voor te stellen hoe het geweest moet zijn om met zo’n man getrouwd geweest te zijn, die zielsveel van haar hield, maar het veel te druk had om geregeld thuis te zijn. Waardoor Susanna eigenlijk alles moest regelen, het huishouden, de opvoeding van de (slimme) kinderen en de bouw van het gezamenlijk ontworpen nieuwe huis op het plein. Zijzelf had ook haar talenten, maar zoals dat in die tijd ging, werden die niet geacht nodig te zijn als een vrouw eenmaal getrouwd was. Van haarzelf bestaan er enkel wat briefjes aan Hooft en een boodschap van op haar sterfbed aan haar oudste zoon Constantijn, die op dat moment in Utrecht was voor een operatie. Haar man heeft achteraf een prachtig gedicht over haar voltooid, maar daar blijft het dan ook bij.
Daarom leek het mij een leuk idee om allerlei personages uit haar leven over haar te laten vertellen. Het portret wat ik op deze manier geschapen heb, is mijn visie op Susanna van Baerle, ik heb ze de woorden in de mond gelegd. Op deze manier is er volgens mij een gevarieerd beeld van deze bijzondere vrouw ontstaan. Ik heb zowel bestaande als verzonnen personages opgevoerd, en heb er daarnaast zoveel mogelijk voor proberen te zorgen dat de feiten klopten.
Hiervoor heb ik, naast boeken van en over de Huygens’ en algemene literatuur over de 17e eeuw, veel gehad aan twee boeken. Ten eerste Het volle leven van René van Stipriaan, over het culturele leven in de Republiek. Dit boek schepte voor mij een duidelijk beeld van het leven van een familie zoals de familie Huygens, en hun visie op de wereld en het leven. Daarnaast was De verstandige kok van Marleen Willebrands heel handig. Aangezien in mijn boek geregeld gegeten en gedronken wordt, was het fijn een bron bij de hand te hebben waar ik de recepten zo uit kon gebruiken. Zo eten mijn personages niets wat in die tijd niet verkrijgbaar was.
Ik geloof niet dat ik toe hoef te lichten wie Constantijn en Christiaan Huygens waren. Zij zijn bekend genoeg. Als er toch behoefte is aan meer informatie is dat te vinden in onderstaande bronnen.
Literatuur:
Constantijn Huygens. – Mijn leven verteld aan mijn kinderen, 2 delen, bezorgd door Frans Blom, 2003
- D. Andriesse. – Titan kan niet slapen. Een biografie van Christiaan Huygens, 1993
Marleen Willebrands. – De verstandige kok, de rijke keuken van de gouden eeuw, 2006
Vrouwen rondom Huygens, een speciale uitgave van het tijdschrift De Zeventiende Eeuw, 2010
René van Stipriaan. – Het volle leven, Nederlandse literatuur en cultuur ten tijde van de Republiek, 2e druk, 2007
http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/SusannaHuygens
https://npofocus.nl/artikel/7613/was-christiaan-huygens-de-grootste-uitvinder-van-de-gouden-eeuw