Reizen

Zelf houd ik wel van langzaam reizen. Met de trein, de boot, de fiets, lopend of, als het echt niet anders kan, de auto. Dan kun je zien hoe de wereld er anders uit gaat zien en niet, zoals bij vliegen, ineens helemaal anders is. Je merkt dat het steeds warmer wordt als je naar het zuiden gaat, je ziet meer heuvels, andere bouwstijlen. En je hebt de tijd en kans om de details daarvan in je op te nemen. Daarnaast ontmoet je allerlei mensen, niet alleen degenen die iedere dag met reizigers te maken hebben.

De laatste weken heb ik geschreven aan het verhaal van een reis dat het personage in mijn nieuwe boek maakt, in december 1657. In die tijd waren er al vormen van openbaar vervoer, zoals de trekschuit of de postkoets. Een hele, gewenste of ongewenste, sociale manier van reizen. Reizigers die geen behoefte hadden aan menselijk contact onderweg, namen hun privérijtuig of gingen te paard. De meesten, die dat allemaal niet konden betalen, gingen te voet.

Maar in dit geval ging het om een vlucht. Niemand mocht weten wie ze was, waar ze naar toe reisde en via welke route. Gelukkig kreeg ze hulp en had ze het geld om mensen te betalen die het allemaal voor haar regelden. Haar eindbestemming wist ik, dat was Bergen op Zoom, maar ik moest zelf haar route bedenken. Zoals haar helpers in die tijd ook hebben gedaan.

Ik had ook hulp, want tegenwoordig heb je daar een website voor, zoals voor bijna alles. Er is een soort routeplanner voor de vroegmoderne tijd. Een aantal Duitse universiteiten heeft een heleboel gegevens, zoals oude kaarten, herbergen, vervoersmiddelen, veerdiensten en vaste reisroutes bij elkaar gevoegd in een prachtig project, dat Viabundus heet. Op deze kaart kun je uitzoeken hoe er gereisd is in de Duitse staten en de omliggende landen, waaronder de Republiek. Je kunt je vertrekpunt en je bestemming invoeren en dan rolt er een route uit. Net als bij moderne routeplanners.

Zo kwam ik erachter dat deze reis voornamelijk over water zou moeten gaan.En ging het verhaal weer heel anders dan ik van tevoren had bedacht. Zo kon ik mijn personage allerlei mensen laten ontmoeten die ze in haar dagelijks leven nooit zou zien. De reis ging langzaam, maar in onze ogen ging iedere zeventiende-eeuwse reis natuurlijk langzaam.

Maar die website kan ik iedereen aanraden.

https://www.landesgeschichte.uni-goettingen.de/handelsstrassen/map.php?lat=53.060952925265816&lon=12.084960937500002&z=6